W 2019 roku ZUS na Dolnym Śląsku wypłacał zasiłki macierzyńskie dla prawie 40 tys. mam. W ubiegłym roku nowego członka rodziny przywitało 9 tysięcy pan, które podlegają pod legnicki oddział ZUS, z terenu wałbrzyskiego oddziału 9,9 tys. mam, oraz 19,6 tys. pań, którym zasiłek macierzyński wypłacał w ubiegłym roku wrocławski oddział ZUS.
- Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla mamy. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad niemowlakiem. Tata może przejąć opiekę, gdy mama dziecka umrze lub je porzuci gdyż obecnie obowiązują przepisy, które na to pozwalają. – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.
Rzeczniczka przestrzega, że prawo do zasiłku przysługuje pod warunkiem przerwania zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Świeżo upieczeni rodzice mogą liczyć na 52 tygodnie wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Okres ten może wydłużyć się, jeśli przy porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko. Jednak pierwsze tygodnie urlopu macierzyńskiego zarezerwowane są wyłącznie dla mamy dziecka.
- Jeśli po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego mama dziecka będzie chciała wrócić do pracy, to maluszkiem może zaopiekować się tata – wyjaśnia Kowalska-Matis.
Zasiłek macierzyński przysługuje z tytułu urodzenia dziecka, ale też przyjęcia na wychowanie dziecka do lat 7 ( do 10 lat, jeśli otrzymało decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego). Prawo do zasiłku macierzyńskiego mają osoby, które podlegają ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu. - Przypominam, że ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę, natomiast w przypadku zleceniobiorców czy osób prowadzących własne firmy - ubezpieczenie to jest dobrowolne. Podleganie ubezpieczeniu chorobowemu to nie tylko możliwość korzystania z zasiłku macierzyńskiego, ale także innych świadczeń, jak zasiłek chorobowy czy świadczenie rehabilitacyjne w przypadku własnej choroby, bądź też zasiłek opiekuńczy.
Kiedy zasiłek macierzyński wypłacany jest dłużej?
Zasiłek macierzyński wypłacany jest za czas urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Kobieta, która urodzi jedno dziecko przy jednym porodzie lub przyjmie jedno dziecko na wychowanie do lat 7 (ewentualnie do lat 10 - jeśli dziecko otrzymało decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego) świadczenie będzie miała wypłacane przez 52 tygodnie. Jeżeli mama urodziła bliźniaki lub trojaczki, to wówczas okres pobierania zasiłku macierzyńskiego wydłuża się o kilkanaście tygodni. W przypadku urodzenia bliźniaków okres pobierania zasiłku macierzyńskiego to maksymalnie 65 tygodni, przy trojaczkach to już 67 tygodni. Przy większej liczbie dzieci - okres zasiłku wydłuża się i maksymalnie może trwać do 71 tygodni.
Co ważne przepisy pozwalają na to, by część zasiłku (do 16 tygodni) zostawić na później i wykorzystać go do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Tę część rodzice mogą podzielić na maksymalnie dwie okresy – np. po 8 tygodni.
Jaka płaca taki zasiłek
Wysokość zasiłku uzależniona jest od podstawy, od której odprowadzane są składki, czyli najczęściej od osiąganego wynagrodzenia. Im to wynagrodzenie wyższe, tym wyższe są odprowadzane składki, a w konsekwencji wyższe świadczenie dla rodziców maluszków. Wpływ na wysokość pobieranego świadczenia ma nasze średnie wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy. W przypadku kobiet prowadzących własną działalność gospodarczą i podlegających dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu wysokość zasiłku jest ustalana na podstawie miesięcznego przychodu za okres 12 miesięcy kalendarzowych przed porodem. Składka ta jest dobrowolna. Jednak w tym przypadku przepisy zawierają limit: maksymalna wysokość podstawy składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
100 proc. czy 60 proc?
Zasada jest taka: za okres urlopu macierzyńskiego 20 tyg. (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) i 6 tygodni urlopu rodzicielskiego (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) zasiłek macierzyński wynosi 100 proc. podstawy wymiaru. Za pozostałe 26 tyg. urlopu rodzicielskiego - 60 proc. podstawy wymiaru. Rodzice mogą jednak zdecydować, że chcą otrzymywać zasiłek macierzyński w takiej samej wysokości za okres, który odpowiada urlopowi macierzyńskiemu (urlopowi na warunkach urlopu macierzyńskiego) i urlopowi rodzicielskiemu. Będzie on wtedy wynosił 80 proc. podstawy wymiaru, czyli przeciętnego wynagrodzenia lub przychodu za ostatnie 12 miesięcy. Wystarczy, że w ciągu 21 dni od porodu lub przyjęcia dziecka na wychowanie złożą wniosek o zasiłek macierzyński za cały okres urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) i rodzicielskiego.
Tylko dla ojców
Ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony, jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia. Urlop ojcowski oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być krótsza niż tydzień.
Napisz komentarz
Komentarze