Jelcz-Laskowice
Trwają prace
Urząd Miasta i Gminy zlecił przygotowanie projektu Michałowi Marciniakowi-Kożuchowskiemu, artyście plastykowi, projektantowi wnętrz, koncepcji heraldycznych i tkanin, rzeczoznawcy powołanemu przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.
Przedstawił cztery wersje herbu. W szczegółowych uzasadnieniach powołuje się na liczne źródła i fakty historyczne oraz szeroko pojętą sztukę heraldyczną. Koncepcje nawiązują bezpośrednio lub pośrednio do historii terenów gminy Jelcz-Laskowice.
Połuorzeł z połulilią *
To pierwsza propozycja. Późnogotycka tarcza śląska jest podzielona pionowo na pół. W prawej, złotej pobocznicy tarczy - czarny połuorzeł z półksiężycową sierpową przepaską przez skrzydło i pierś, z połową krzyża równoramiennego (kawalerskiego) na łuku półksiężyca. W lewej, czerwonej pobocznicy - połulilia srebrna. Orzeł pochodzi z herbu książąt Piastów śląskich. Lilia - z dawnego herbu biskupów wrocławskich, który po raz pierwszy zaistniał na pieczęci ceremonialnej biskupa wrocławskiego Henryka z Wierzbna.
Dlaczego orzeł?
Herb książąt wrocławskich, to znak Piastów śląskich linii wrocławskiej - orzeł czarny z przepaską. Wywodzi się od osobistego znaku wojenno-rozpoznawczego księcia Śląska, Henryka I Brodatego. Czarny orzeł pojawia się też w herbach jego kolejnych potomków. Jednolitość heraldyczna określa wspólne pochodzenie z jednej linii rodowej.
Propozycja dla Jelcza-Laskowic przedstawia połowę godła księcia śląskiego Henryka II Pobożnego i atrybut na piersi orła - półksiężyc z krzyżem. Srebrna lilia pochodzi z herbu biskupstwa wrocławskiego. Zdaniem autora opracowania, istotnym akcentem w herbie J-L powinien być sierpowy kształt srebrnego lub białego półksiężyca, jaki przebiega przez pierś i skrzydła orła czarnego, godła Piastów wrocławskich, brzeskich i brzesko-legnickich. Jest to orzeł władców, kształtujących przed wiekami osiedleńczy i urbanistyczny charakter dzisiejszej gminy.
Wszystkie najstarsze miejscowości gminy J-L wiążą się z dynastią Piastów śląskich. Od 1203 Laskowice są bardzo mocno związane z protoplastą dynastii śląskich Henryków - Henrykiem I Brodatym. Z jego wnukiem, Henrykiem III Białym miały związek Miłocice i Minkowice. Z prawnukiem Brodatego, Henrykiem IV Probusem, są związane Minkowice, Jelcz z warownią oraz miejscowość służebna Piekary.
Lilie na czarnym
Druga propozycja herbu przedstawia srebrny sierpowaty półksiężyc u podstawy, a na środku tarczy lilia srebrna lub biała w formie lilii z herbu biskupów wrocławskich. Wszystko na czarnym tle. Następna propozycja to trzy lilie nad półksiężycem, jakie widnieją na pieczęci sekretnej stolicy księstwa biskupów wrocławskich - Nysy, w formie i rysunku lilii z herbu biskupów wrocławskich. Wszystko również na czarnym tle. Te propozycje obejmują także wersje na czerwonym tle. Propozycje z liliami i półksiężycem są związane ze znakiem osobistym księcia Henryka I Brodatego (pierwszego i podstawowego znaku związanego z gminą J-L - znak wrysowany w “rota trzebnickie”). W “rotach” tych wymienione są Jelcz-Laskowice (Lazuocki), jako uposażenie klasztoru i kościoła trzebnickiego. Sierpowy półksiężycowy kształt znaku Henryka I Brodatego, mocno zapisał się w początkach kształtowania godła Piastów śląskich.
Dlaczego lilia?
Lilie wypełniają środkową i górną część pola tarczy. Lilia jest ważnym akcentem w miejsce krzyża w znaku osobistym księcia Henryka I Brodatego (półksiężyc z krzyżem) oraz krzyża, jaki znalazł się w środku łuku półksiężyca, na piersi orła czarnego - księcia Henryka II Pobożnego. Kilka miejscowości w gminie J-L w czasie kształtowania się urbanistycznego i historycznego tego obszaru, wchodziło w skład własności biskupstwa wrocławskiego.
Tarcza z Madonną
Herbem Jelcza-Laskowic może być też srebrny lub biały półksiężyc o formie sierpowej, na nim Madonna z dzieciątkiem, a obok dwie małe lilie. Jest to “Piękna Madonna z dzieciątkiem w błękitnej szacie”. Taka figura z XIV wieku znajduje się na cmentarzu przykościelnym w Miłoszycach. Wieś ta jest wzmiankowana w bulli papieża Innocentego IV, wystawionej dla biskupstwa wrocławskiego w 1245 roku. Znaki mogą się znaleźć na czarnej albo czerwonej tarczy gotyckiej.
Co dalej?
To na razie propozycje, które autor przedstawił burmistrzowi Kazimierzowi Putyrze. Ostateczną uchwałę o ewentualnej zmianie herbu podejmie Rada Miejska w Jelczu-Laskowicach.
Monika Gałuszka-Sucharska
[email protected]
* Połuorzeł i połulilia - terminy stosowane w heraldyce
Napisz komentarz
Komentarze