Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 23 listopada 2024 00:04
ZOBACZ:
Reklama Hipol
Reklama
Reklama
News will be here

Oławscy Żydzi (1)

Historia Oławy liczy ponad 800 lat. Zamieszkiwali tu różni ludzie, którzy poprzez swoje życie, pracę i religię kształtowali charakter miasta. Jedną z takich zbiorowości byli wyznawcy judaizmu. Warto przybliżyć historię oławskich Żydów, których religia i kultura może wydawać się odległa dla obecnych mieszkańców
  • Gazeta Powiatowa - Wiadomości Oławskie
  • 06.02.2013 09:52 (aktualizacja 27.09.2023 16:31)
Oławscy Żydzi (1)

Nowy początek

Wiek XIX charakteryzował się napływem Żydów do Oławy, na początku głównie z pobliskich gmin, później z Górnego Śląska. W 1809 roku było w mieście 21 wyznawców judaizmu. Trzy lata później w Prusach weszło w życie zarządzenie, nadające Żydom niemal wszystkie prawa obywatelskie. Od tego czasu zamieszkiwali oni nieprzerwanie Oławę aż do II wojny światowej. Najwięcej Żydów  było w mieście w 1861 roku - 210. Później ich liczba systematycznie spadała, w 1890 było 146, w 1925 - 53, a w 1939 zaledwie 18.

Działo się tak z kilku powodów. Jednym z nich mogła być chęć przenoszenia się w inne, bardziej uprzemysłowione regiony. Po dojściu do władzy narodowych socjalistów, niemieccy Żydzi zmieniali miejsca zamieszkania z obawy o własne bezpieczeństwo.

Religia

Gminę Żydowską w Oławie włączono do drugiego okręgu synagogalnego w Brzegu. Nie posiadała ona własnego domu modlitwy. Od połowy XIX wieku do roku 1938 nabożeństwa odbywały się w wynajmowanym budynku, przy oławskim zamku. Obecnie jest to siedziba lokalnego oddziału "Caritasu". Prawdopodobnie Żydzi modlili się w pomieszczeniu, gdzie dziś mieści się jadłodajnia, jednak wcześniej było większe. Po wielu remontach próżno szukać śladów po dawnej funkcji tego budynku.

Oławska Gmina Żydowska działała prężnie. Pozostałe po niej setki dokumentów są ciekawym źródłem informacji. Wśród nich można znaleźć wykazy wiernych, korzystających z synagogi, rachunki, protokoły z posiedzeń oraz wiele innych pism. Pierwszym, który stał na czele oławskiej gminy był Salomon Lewy, w kolejnych latach funkcję tę pełnili następni. W 1933 roku Gmina Synagogalna liczyła 40 członków, obejmowała swoim zasięgiem także Wiązów (Wansen), tam wówczas mieszkało 9 Żydów. Na jej czele stał Adolf Gruschka, a w skład zarządu wchodzili Georg Jonas i Georg Striem. Wiadomo, że w Oławie mieszkał człowiek, zajmujący się ubojem rytualnym.

Na oławskim kirkucie przetrwało wiele nagrobków, z których można się czegoś dowiedzieć o spoczywających tu ludziach. W centrum macewa z symbolem dzbana nad grobem Adolpha Ollchomskijego

Pieczęć oławskiej synagogi

W tym budynku, zajmowanym obecnie przez "Caritas", przed II wojną światową modlili się oławscy wyznawcy judaizmu

Data dodania: 06.02.2013 09:52
Wyświetleń: 1672
Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

mgid.com, 649292, DIRECT, d4c29acad76ce94f
lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
improvedigital.com, 1944, RESELLER
pubmatic.com, 161673, RESELLER, 5d62403b186f2ace
admanmedia.com, 925, RESELLER
smartadserver.com, 3713, RESELLER
openx.com, 540866936, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
adform.com, 2671, RESELLER
yahoo.com, 59674, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
smaato.com, 1100042823, RESELLER, 07bcf65f187117b4
yahoo.com, 58935, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
triplelift.com, 11656, RESELLER, 6c33edb13117fd86
pubmatic.com, 158481, RESELLER, 5d62403b186f2ace
smartadserver.com, 3713, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 15349, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
zeta.com, 757, RESELLER
rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807
Xapads.com, 145030, RESELLER
google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0
Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace
video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc
lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace
adyoulike.com, c1cb20fa2bbc39a8f2ec564ac0c157f7, DIRECT
adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER
rubiconproject.com, 20736, RESELLER, 0bfd66d529a55807
pubmatic.com, 160925, RESELLER, 5d62403b186f2ace
onetag.com, 7a07370227fc000, RESELLER
lijit.com, 408376, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b
spotim.market, sp_AYL2022, RESELLER, 077e5f709d15bdbb
smartadserver.com, 4144, RESELLER
nativo.com, 5848, RESELLER, 59521ca7cc5e9fee
smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 13099, RESELLER
pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace
rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807
onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT
ssp.e-volution.ai, AJxF6R4a9M6CaTvK, RESELLER
rubiconproject.com, 16824, RESELLER, 0bfd66d529a55807
adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32
appnexus.com, 11879, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
smartadserver.com, 1247, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
smaato.com, 1100056735, DIRECT, 07bcf65f187117b4
smaato.com, 1100004890, DIRECT, 07bcf65f187117b4
rubiconproject.com, 24600, RESELLER, 0bfd66d529a55807
sharethrough.com, iBAzay96, RESELLER, d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com, 156177, RESELLER, 5d62403b186f2ace
pubmatic.com, 161674, RESELLER, 5d62403b186f2ace
insticator.com,15188195-e4cc-40b1-98f1-d6390cc63cbb,RESELLER,b3511ffcafb23a32
rubiconproject.com,17062,RESELLER,0bfd66d529a55807
video.unrulymedia.com,136898039,RESELLER
sharethrough.com,Q9IzHdvp,DIRECT,d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com,95054,DIRECT,5d62403b186f2ace
lijit.com,257618,RESELLER,fafdf38b16bf6b2b

lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
improvedigital.com, 1944, RESELLER
pubmatic.com, 161673, RESELLER, 5d62403b186f2ace
admanmedia.com, 925, RESELLER
openx.com, 540866936, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
adform.com, 2671, RESELLER
yahoo.com, 59674, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
smaato.com, 1100042823, RESELLER, 07bcf65f187117b4
yahoo.com, 58935, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
triplelift.com, 11656, RESELLER, 6c33edb13117fd86
pubmatic.com, 158481, RESELLER, 5d62403b186f2ace
smartadserver.com, 3713, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 15349, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
zeta.com, 757, RESELLER
rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807
Xapads.com, 145030, RESELLER
google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0
Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace
video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc
lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace
adyoulike.com, c1cb20fa2bbc39a8f2ec564ac0c157f7, DIRECT
adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER
smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT
adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32
appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
smartadserver.com, 1247, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
smaato.com, 1100056735, DIRECT, 07bcf65f187117b4
smaato.com, 1100004890, DIRECT, 07bcf65f187117b4
sharethrough.com, iBAzay96, RESELLER, d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com, 161674, RESELLER, 5d62403b186f2ace
insticator.com,15188195-e4cc-40b1-98f1-d6390cc63cbb,RESELLER,b3511ffcafb23a32
rubiconproject.com,17062,RESELLER,0bfd66d529a55807
video.unrulymedia.com,136898039,RESELLER
sharethrough.com,Q9IzHdvp,DIRECT,d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com,95054,DIRECT,5d62403b186f2ace
lijit.com,257618,RESELLER,fafdf38b16bf6b2b

Tu Oława
KOMENTARZE
Autor komentarza: PrzyzwoityTreść komentarza: Kiedyś ruch towarowy odbywał się koleją spalinową na Zwierzyniecką i Portową. Teraz mamy co raz większy ruch. Bierz leki gocha bo gorzej z tobą.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 17:22Źródło komentarza: Wypadek - śmierć na A4, droga będzie długo zablokowanaAutor komentarza: Gocha ze ZwierzyńcaTreść komentarza: Kiedyś kierowca tira to był gość. Teraz to debil , albo Ukrainiec . Widać to przed wjazdem do Ergisu. P.s. Są i tacy , co parkują tam jak należy więc ..... , kierowca gość.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 15:45Źródło komentarza: Wypadek - śmierć na A4, droga będzie długo zablokowanaAutor komentarza: Bój w hucieTreść komentarza: Szukajcie go na Górnym Śląsku. Jak widać na zdjęciu, wsiadł do próżnej węglarki, dalej połączcie sobie kropki.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 15:32Źródło komentarza: Zaginął czternastoletni KacperAutor komentarza: nieuśmiechnięciTreść komentarza: Ustawiczne pranie mózgów.Najpierw zabawy młodzieży ze śmiercią a teraz to.Coś mi tu zaciąga ruskim.Czas na emeryturę babciu zamiast robić z siebie młodzieżówkę mądrą inaczej.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 14:04Źródło komentarza: Chodzi o popularyzację języka niemieckiegoAutor komentarza: WiarusTreść komentarza: Nie ma to jak poczuć odrzut kałacha na ramieniu. Krótkie weekendowe szkolenie wojskowe powinien przejść każdy młody mężczyzna a może i kobiety też. Broń wirtualna też dobra, aby wyrabiać w sobie nawyki strzeleckie i poznać sztukę celowania, jako pierwszy etap wtajemniczenia. Szkoda, że nie ma ćwiczenia dla rezerwy.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 13:09Źródło komentarza: OŁAWA W Piątce postrzelająAutor komentarza: KtośTreść komentarza: Wirtualne strzelanie jak wirtualny seks . Niby coś było ale dalej prawiczek.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 12:11Źródło komentarza: OŁAWA W Piątce postrzelają
Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama
Reklama