Krzysztof Zanussi – reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, producent, eseista, filozof. Urodził się 17 czerwca 1939 roku w Warszawie, w rodzinie inteligenckiej o włoskich korzeniach. Zanim oddał się kinu, odebrał wszechstronne wykształcenie. Studiował fizykę na UW, a następnie filozofię na UJ. Już jako student zaangażował się w działalność środowiska filmowego – najpierw amatorsko, by wkrótce podjąć studia na Wydziale Reżyserii PWSFTViT w Łodzi. Dyplom słynnej filmówki uzyskał w 1967 roku. Od 1980 roku był kierownikiem artystycznym Studia Filmowego Tor, a później został jego dyrektorem i kieruje zespołem Studia do dziś. W latach 1971–1983 był wiceprezesem SFP, a od 1987 roku członkiem Komitetu Kinematografii.
Jest twórcą kina autorskiego, którego nie da się wprost zaklasyfikować do jakiegokolwiek nurtu filmowego w Polsce czy na świecie. Często idzie im wręcz pod prąd. Sam pisze dla siebie scenariusze, podejmując tematykę egzystencjalną. Realizuje je we właściwej tylko sobie formie. Tę wyrazistą drogę twórczą rozpoczął w 1969 roku debiutanckim filmem Struktura kryształu.
W latach siedemdziesiątych konsekwentnie rozwijał autonomiczny styl filmowy, stawiając swoich bohaterów przed moralnymi dylematami, wyborami pomiędzy kluczowymi wartościami a ich odrzuceniem wymuszanym przez życiowe okoliczności. W tym okresie powstały jedne z najważniejszych filmów Krzysztofa Zanussiego: Życie rodzinnei Za ścianą(1971), Iluminacja(1973), Bilans kwartalny(1974),Barwy ochronne(1976), Spirala(1978).
W 1984 roku zrealizował swój najgłośniejszy film kolejnej dekady, Rok spokojnego słońca, za który otrzymał Złotego Lwa na Festiwalu Filmowym w Wenecji. Wiele spośród realizowanych w kolejnych latach filmów było produkcjami międzynarodowymi – między innymi Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest(1988), Stan posiadania(1989), Dotknięcie ręki(1992). Autobiograficzne wątki z dzieciństwa wykorzystał w filmie Cwał(1996) osadzonym fabularnie w realiach lat pięćdziesiątych. W 1997 roku zrealizował filmową adaptację dramatu Karola Wojtyły o Adamie Chmielowskim Brat naszego Boga.
W nowym stuleciu pozostał wierny charakterystycznym dla swojej twórczości tematom dylematów moralnych, a także dialektyki życia i śmierci. W 2000 roku zrealizował film Życie jako choroba przenoszona drogą płciową, nawiązujący do Spiraliz lat siedemdziesiątych. Jego kolejne filmy to Persona non grata(2005), Serce na dłoni(2008), Rewizyta(2009), Obce ciało(2014) oraz Eter(2018), prezentowany w Konkursie Głównym FPFF w Gdyni 2018.
Krzysztof Zanussi ma w swoimi dorobku w sumie trzydzieści pełnometrażowych filmów fabularnych, a ponadto liczne filmy telewizyjne – między innymi osiem godzinnych odcinków Opowieści Weekendowych, a także spektakle teatralne i operowe. Reżyseruje między innymi w teatrach w Mediolanie, Rzymie, Palermo, Syrakuzach, Bonn, Moskwie, Bremie, Bazylei. Jest jednym z najbardziej znanych i najczęściej nagradzanych polskich twórców za granicą.
W 1990 roku został wybrany prezydentem Europejskiej Federacji Realizatorów Audiowizualnych (FERA). Jest konsultantem Papieskiej Rady do Spraw Kultury w Watykanie, byłym wiceprzewodniczącym Rady Programowej Telewizji Polskiej i byłym prezydentem Stowarzyszenia EUROVISIONI. Należy do zarządu Europejskiej Akademii Filmowej, Polskiej Akademii Umiejętności, PEN-Clubu, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Wykładał na wielu uczelniach, między innymi w PWSFTViT w Łodzi, National Film School w Wielkiej Brytanii, a także w Collegium Civitas w Warszawie, na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku oraz na wyższych reżyserskich kursach w Moskwie. Od trzydziestu lat jest związany z UŚ, gdzie wykłada na WRiTV UŚ w Katowicach. Gościnnie prowadzi kursy mistrzowskie również w Gdyńskiej Szkole Filmowej.
Jest autorem książek: O montażu w filmie amatorskim(1968) Rozmowy o filmie amatorskim(1978), sześciu tomów Scenariuszy filmowych, wydanych we Włoszech, Niemczech, na Węgrzech, Pora umierać. Wspomnienia, refleksje, anegdoty(1999) – wydanie polskie, rosyjskie i włoskie, Między jarmarkiem a salonem(1999) – wydanie polskie i rosyjskie.
Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych dwukrotnie otrzymał Złote Lwy: w 1977 roku za film Barwy ochronneoraz w 2000 roku za Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową. Nagrodą Specjalną Jury uhonorowano jego filmy Constansw 1980 roku i Cwałw 1996 roku, a w 2005 roku film Persona non grata– Nagrodą Jury.
[żródło: festiwalgdynia.pl]
Bilety w cenie 15 zł* na seans dostępne w kasie OWE Odra i online na kultura.olawa.pl, wejście na spotkanie z reżyserem- wstęp wolny.
Napisz komentarz
Komentarze