Przemoc w rodzinie. Jak to wygląda w Oławie i Jelczu?

Policja informuje, że od początku bieżącego roku, na terenie miasta i gminy Oława oraz gminy Domaniów wszczęto 81 procedur „Niebieskiej Karty”, mających na celu przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.

Ze statystyki policyjnej wynika, że nie ma znaczenia miejsce zamieszkania rodzin dotkniętych przemocą. W mieście i w gminach siły rozkładają się po połowie, przemocą są dotknięte zarówno rodziny miejskie, jak i wiejskie. Sprawcami przemocy w tej części powiatu najczęściej okazują się mężczyźni, na 81 sprawców przemocy 70, to płeć męska. W mieście i gminie Jelcz-Laskowice, na 41 wszczętych procedur, 26 przypada na miasto Jelcz-Laskowice, 15 na miejscowości gminne. Tutaj również niechlubny "prym wiodą" mężczyźni, 37 sprawców przemocy. - Prawie każdego dnia funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w Oławie oraz Komisariatu Policji w Jelczu-Laskowicach zatrzymują osoby, co do których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc wobec swoich najbliższych - mówi podinsp. Alicja Jędo. - Każda z tych rodzin obejmowana jest procedurą tzw. „Niebieskiej Karty”. Od początku roku do połowy listopada policjanci założyli już 122 karty . Codziennie przybywają kolejne. W wielu przypadkach sprawy kończą się postawieniem sprawcy przemocy zarzutów o znęcanie lub zastosowaniem wobec nich środków zapobiegawczych, takich jak dozór policyjny, a nawet areszt. Kodeks karny za przestępstwo znęcania się przewiduje karę do 5 lat pozbawienia wolności. Przemoc podlegająca odpowiedzialności karnej może występować w różnych postaciach: fizycznej, psychicznej, ekonomicznej, seksualnej,izolacji i wielu innych. Sprawca bądź sprawczyni przemocy domowej najczęściej „atakuje” pod wpływem alkoholu, bo wtedy „czuje moc”. Ofiarami przemocy domowej padają osoby najbliższe sprawcy, w tym nieletnie dzieci. „Niebieska karta” założona i co dalej? Po otrzymaniu zgłoszenia, na miejsce jedzie patrol policji, w dużej ilości przypadków uruchomiona zostaje procedura „Niebieskiej Karty”. Zatrzymanie sprawców przemocy stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego to czynność, która pozwala szybko i skutecznie odizolować sprawcę od pokrzywdzonych. W przypadku gdy policjanci stwierdzą, że doszło do popełnienia przestępstwa, wszczynane zostaje postępowanie przygotowawcze przeciwko sprawcy przemocy. Za każdym razem osoby pokrzywdzone dowiadują się, gdzie mogą i powinni szukać dalszej pomocy. Ale nie tylko z nimi prowadzone są rozmowy. Także sprawca przemocy zostaje poinformowany o konsekwencjach prawnych fizycznego i psychicznego znęcania się. W tym delikatnym obszarze, jakim jest przemoc wobec najbliższych, działania policyjne wspierane są przez kuratorów, pracowników socjalnych, lekarzy, ratowników medycznych. Jak działa system pomocy? W chwili stwierdzenia przemocy w rodzinie "Niebieską Kartę" może założyć policjant ale także kurator, pracownik socjalny, przedstawiciel oświaty, służby zdrowia. To właśnie te wszystkie podmioty współpracują razem realizując zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w ramach pracy w Zespołach Interdyscyplinarnych i Grupach Roboczych. W sytuacji wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” przez przedstawiciela jednego z pięciu uprawnionych z mocy ustawy do tego podmiotów, kopia formularza pozostaje u wszczynającego, oryginał zostaje przekazany w ciągu 7 dni do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego. Przewodniczący Zespołu po otrzymaniu „Niebieskiej Karty” w ciągu 3 dni zobowiązany jest przekazać ją członkom Zespołu Interdyscyplinarnego lub Grupy Roboczej. Grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele policji, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, oświaty, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych ustala termin spotkania i w pierwszej kolejności na spotkanie zaprasza osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie. Po dokonaniu oceny sytuacji w rodzinie i w obecności tej osoby wypełniany jest formularz "Niebieska Karta" C. Niestawiennictwo ofiary przemocy na spotkanie grupy nie wstrzymuje prac grupy lub zespołu. Następnie ustalane jest kolejne spotkanie grupy, na które zapraszana jest osoba wobec, której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. W obecności tej osoby wypełniany jest formularz "Niebieska Karta" D. Jeżeli ofiarą przemocy w rodzinie jest dziecko, działania z jego udziałem powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa. Na spotkania zespołu lub grupy, dziecko nie jest zapraszane. O sytuacji małoletnich ofiar przemocy zostaje poinformowany sąd rodzinny. Zakończenie procedury możliwe jest jedynie w przypadku ustania przemocy w rodzinie, po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania działań. Co czeka sprawcę? Wprowadzone przepisy umożliwiają szybką i skuteczną izolację sprawców przemocy od osób pokrzywdzonych. Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (dz. U. Nr 125, poz. 842). wprowadziła nowe środki ochrony osób pokrzywdzonych. Oprócz tymczasowego aresztowania, prokurator może nakazać sprawcy opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym. Środek ten jest orzekany z urzędu lub na wniosek policji na okres do trzech miesięcy. Istnieje również możliwość orzeczenia zakazu zbliżania się na określoną odległość sprawcy do osoby pokrzywdzonej. Co zrobić gdy zza ściany dobiega krzyk i płacz? Podejrzewasz, że dzieci sąsiadów są bite, że komuś dzieje się krzywda? Zawiadom policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy. Co można zrobić, widząc rodziców stosujących przemoc wobec dzieci? Rozwiązania zgodne z prawem Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie weszła w życie 1 sierpnia 2010 roku. Na mocy tej ustawy do Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego dodano art 96 (1), mówiący o tym, że osobom wykonującym władzę rodzicielską oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim zakazuje się stosowania kar cielesnych. Wraz z tą regulacją, wobec osób, które dopuściły się tego rodzaju przemocy nie wprowadzono żadnej sankcji karnej, np. kary pozbawienia wolności czy kary grzywny. Chociaż jednak stosowanie kar cielesnych wobec dzieci nie jest w Polsce przestępstwem, obowiązuje całkowity zakaz stosowania takich kar. Sąd rodzinny w razie uzyskania informacji o tym, że osoba wykonująca władzę rodzicielską lub sprawująca opiekę lub pieczę nad małoletnim stosuje wobec niego kary cielesne, podejmuje sprawę z urzędu. Sąd może ograniczyć lub pozbawić władzy rodzicielskiej. Ponadto wobec osób stosujących przemoc w rodzinie stosuje się przewidziane w ustawie środki mające na celu zapobieganie ich kontaktowaniu się z osobami pokrzywdzonymi, np. eksmisję agresywnego ojca z miejsca zamieszkania dziecka. Jeśli osoba będąca świadkiem przemocy w rodzinie obawia się, że w związku z zawiadomieniem policji lub prokuratury, ze strony sąsiada spotka ją lub jej rodzinę jakaś groźba lub przemoc, może zastrzec swoje dane dotyczące miejsca zamieszkania, tym samym składając zawiadomienie anonimowo. „Być świadkiem” przemocy to nie znaczy dosłownie „widzieć przemoc”. Równie dobrze można być świadkiem przemocy jedynie słysząc odgłosy mogące o niej świadczyć, jak np. płacz, krzyki, rumor przewracanych sprzętów. Mając obowiązek zweryfikowania informacji przekazanej przez świadka przemocy w rodzinie, policja prawdopodobnie zapuka do drzwi świadka, ponieważ w związku z tym co dzieje się za ścianą będzie chciała dowiedzieć się czegoś od wszystkich sąsiadów osoby podejrzanej o stosowaniu przemocy wobec członków rodziny Jednak w żadnym wypadku, zwłaszcza, jeśli złoży się zawiadomienie anonimowo, nie może mieć miejsce sytuacja, w której funkcjonariusz zjawia się u osoby podejrzanej o stosowanie przemocy i mówi: „pani Kowalska, sąsiad zza ściany twierdzi, że pani bije dzieci...”. Zawiadamiając o niepokojących obserwacjach, należy przedstawić funkcjonariuszowi, jak najwięcej faktów. To samo dotyczy zgłoszenia pisemnego. Nie wystarczy napisać, że podejrzewa się kogoś o maltretowanie dzieci, ale również na jakiej podstawie powzięło się takie podejrzenie. Podstawa prawna: Art. 2, art. 4 Ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art 96 (1) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Źródło KPP w Oławie