Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 22 listopada 2024 12:17
Reklama BMM
Reklama
Reklama
News will be here

Dżuma nie próżnowała

Tekstem śp. Staszka Borkowskiego przypominamy, że epidemie, nazywane dawniej morowym powietrzem lub zarazą, nękały ludność Europy od najdawniejszych czasów. Także Oławę
Dżuma nie próżnowała
Po lewej stronie tej drogi znajdowało się miejsce, gdzie chowano ofiary dżumy. Potem nazywano je "dołem trupów"

Chorób epidemicznych najczęściej nie rozróżniano i dzisiaj możemy się tylko domyślać, że ludzie zmarli na dżumę, cholerę, ospę.

Środkami zaradczymi były modły i blokady okolic, gdzie choroby już szalały. Średniowiecznej Europie szczególnie dała się we znaki dżuma - dziesiątkowała ludność całych okolic, więc władcy feudalni byli zmuszeni szukać obcych osadników, którzy wypełniliby pustki, zasiedlili od nowa miasta i wsie. W krótkim czasie śląska wioska zamieszkana przez żywioł polski, mogła stać się niemieckojęzyczna. Uważano, że niebiosa ulitowały się nad jakąś miejscowością, jeżeli wymarła tylko połowa mieszkańców.

Pchła winna

Dzisiaj wiadomo, że dżumę powoduje zarazek nazwany yersinia pestis. Przenoszony jest on na ludzi przez pchły, żerujące na szczurach lub innych gryzoniach, będących rezerwuarem zakażenia dżumą. Okres od zakażenia do wystąpienia objawów chorobowych jest krótki, bo może wynosić nawet jeden dzień, a najczęściej dwa do pięciu.

Chorzy mogą zarażać następnych drogą kropelkową. W czasie kaszlu zarazki są rozpraszane w najbliższym otoczeniu. Wdychający je zachorowują bardzo szybko i umierają na skutek obrzęku płuc.

Chorobę leczy się antybiotykami lub sulfonamidami. Dawniej tych lekarstw nie znano, ani nic wiedziano jak zapobiegać rozprzestrzenianiu się epidemii. Szczurami się zbytnio nic przejmowano, pcheł też nie było czym zwalczać, toteż ta choroba była częstym, bardzo niepożądanym gościem śląskich miejscowości.

Pomór

Gdy na bogobojną ludność zwaliła się śmierć okrutna, bo masowa, w postaci pomoru, wówczas wesela ustawały, chrzciny odbywały się po cichu. Jedynie pogrzeby dochodziły do coraz bardziej monstrualnych ilości, by w końcu przerodzić się w masowe pospieszne grzebanie ogromnej liczby ofiar, których często nie miał kto po chrześcijańsku pochować.

Epidemie często towarzyszyły wojnom, powodziom lub klęskom nieurodzaju. Na Śląsku w latach 1618-1648 trwała okrutna wojna, zwana trzydziestoletnią. Wtedy to ludzie rodzili się i umierali, nie wiedząc co to życie w pokoju, bez bitew, pożarów, rabunków, kontrybucji, polowań na kobiety urządzanych przez zdemoralizowanych żołdaków czy różnej maści włóczęgów. W czasie licznych przemarszów wojsk przywleczono dżumę, która z wielkim impetem zaatakowała umęczonych wojną mieszkańców. W 1633 choroba zaczęła się rozprzestrzeniać w okolicach Wrocławia, Oławy, Wiązowa, Strzelina. 

Co było dalej? Artykuł w całości przeczytasz już teraz w e-wydaniu: DOSTĘPNE TUTAJ


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

mgid.com, 649292, DIRECT, d4c29acad76ce94f
lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
openx.com, 538959099, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
appnexus.com, 1019, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
improvedigital.com, 1944, RESELLER
pubmatic.com, 161673, RESELLER, 5d62403b186f2ace
admanmedia.com, 925, RESELLER
smartadserver.com, 3713, RESELLER
openx.com, 540866936, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
adform.com, 2671, RESELLER
yahoo.com, 59674, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
smaato.com, 1100042823, RESELLER, 07bcf65f187117b4
yahoo.com, 58935, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
triplelift.com, 11656, RESELLER, 6c33edb13117fd86
pubmatic.com, 158481, RESELLER, 5d62403b186f2ace
smartadserver.com, 3713, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 15349, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
zeta.com, 757, RESELLER
rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807
Xapads.com, 145030, RESELLER
google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0
Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace
video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc
lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace
adyoulike.com, c1cb20fa2bbc39a8f2ec564ac0c157f7, DIRECT
adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER
rubiconproject.com, 20736, RESELLER, 0bfd66d529a55807
pubmatic.com, 160925, RESELLER, 5d62403b186f2ace
onetag.com, 7a07370227fc000, RESELLER
lijit.com, 408376, RESELLER, fafdf38b16bf6b2b
spotim.market, sp_AYL2022, RESELLER, 077e5f709d15bdbb
smartadserver.com, 4144, RESELLER
nativo.com, 5848, RESELLER, 59521ca7cc5e9fee
smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 13099, RESELLER
pubmatic.com, 161593, RESELLER, 5d62403b186f2ace
rubiconproject.com, 11006, RESELLER, 0bfd66d529a55807
onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT
ssp.e-volution.ai, AJxF6R4a9M6CaTvK, RESELLER
rubiconproject.com, 16824, RESELLER, 0bfd66d529a55807
adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32
appnexus.com, 11879, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
smartadserver.com, 1247, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
smaato.com, 1100056735, DIRECT, 07bcf65f187117b4
smaato.com, 1100004890, DIRECT, 07bcf65f187117b4
rubiconproject.com, 24600, RESELLER, 0bfd66d529a55807
sharethrough.com, iBAzay96, RESELLER, d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com, 156177, RESELLER, 5d62403b186f2ace
pubmatic.com, 161674, RESELLER, 5d62403b186f2ace
insticator.com,15188195-e4cc-40b1-98f1-d6390cc63cbb,RESELLER,b3511ffcafb23a32
rubiconproject.com,17062,RESELLER,0bfd66d529a55807
video.unrulymedia.com,136898039,RESELLER
sharethrough.com,Q9IzHdvp,DIRECT,d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com,95054,DIRECT,5d62403b186f2ace
lijit.com,257618,RESELLER,fafdf38b16bf6b2b

lijit.com, 349013, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
lijit.com, 349013-eb, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
improvedigital.com, 1944, RESELLER
pubmatic.com, 161673, RESELLER, 5d62403b186f2ace
admanmedia.com, 925, RESELLER
openx.com, 540866936, RESELLER, 6a698e2ec38604c6
adform.com, 2671, RESELLER
yahoo.com, 59674, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
smaato.com, 1100042823, RESELLER, 07bcf65f187117b4
yahoo.com, 58935, RESELLER, e1a5b5b6e3255540
triplelift.com, 11656, RESELLER, 6c33edb13117fd86
pubmatic.com, 158481, RESELLER, 5d62403b186f2ace
smartadserver.com, 3713, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
appnexus.com, 15349, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
zeta.com, 757, RESELLER
rubiconproject.com, 9655, RESELLER, 0bfd66d529a55807
Xapads.com, 145030, RESELLER
google.com, pub-3990748024667386, DIRECT, f08c47fec0942fa0
Pubmatic.com, 162882, RESELLER, 5d62403b186f2ace
video.unrulymedia.com, 524101463, RESELLER, 29bc7d05d309e1bc
lijit.com, 224984, DIRECT, fafdf38b16bf6b2b
Pubmatic.com, 163319, RESELLER, 5d62403b186f2ace
adyoulike.com, c1cb20fa2bbc39a8f2ec564ac0c157f7, DIRECT
adyoulike.com, a15d06368952401cd3310203631cb18b, RESELLER
smartadserver.com, 4577, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
onetag.com, 7cd9d7c7c13ff36, DIRECT
adform.com, 2664, RESELLER, 9f5210a2f0999e32
appnexus.com, 15825, RESELLER, f5ab79cb980f11d1
smartadserver.com, 1247, RESELLER, 060d053dcf45cbf3
smaato.com, 1100056735, DIRECT, 07bcf65f187117b4
smaato.com, 1100004890, DIRECT, 07bcf65f187117b4
sharethrough.com, iBAzay96, RESELLER, d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com, 161674, RESELLER, 5d62403b186f2ace
insticator.com,15188195-e4cc-40b1-98f1-d6390cc63cbb,RESELLER,b3511ffcafb23a32
rubiconproject.com,17062,RESELLER,0bfd66d529a55807
video.unrulymedia.com,136898039,RESELLER
sharethrough.com,Q9IzHdvp,DIRECT,d53b998a7bd4ecd2
pubmatic.com,95054,DIRECT,5d62403b186f2ace
lijit.com,257618,RESELLER,fafdf38b16bf6b2b

Reklama
NAPISZ DO NAS!

Jeśli masz interesujący temat, który możemy poruszyć lub byłeś(aś) świadkiem ważnego zdarzenia - napisz do nas. Podaj w treści swój adres e-mail lub numer telefonu. Jeżeli formularz Ci nie wystarcza - skontaktuj się z nami.

Reklama
Reklama