Widać na niej fotografię z 1868 r. Oprócz zdjęcia wydawca zamieścił informację: "Ewangelicki kościół z wieżą w postaci (formie) sprzed zniszczenia jej przez orkan 21 sierpnia 1881 r." (Ewangelicki kościół pw. św. Błażeja przekształcony został w katolicki kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia w 1945 r.). Wieżę kościelną z XV w. wieńczył charakterystyczny gotycki hełm. Został on zniszczony w wielkim pożarze miasta podczas wojny trzydziestoletniej (1634 r.) Przy odbudowie przykryto wieżę barokowym hełmem. Do typowej dla gotyku strzelistej formy powrócono podczas naprawy szkód spowodowanych przez orkan. Ten odtworzony w 1886 r. spiczasty hełm zachował się na kościele do dziś.
Na karcie pocztowej obok kościoła z barokowym zwieńczeniem wieży widać Powiatowy Dom Stanowy (Kreisständehaus). Było to szczególne, bardzo reprezentacyjne miejsce. W starym budynku zatrzymywał się w drodze do swoich wojsk król pruski Fryderyk II zwany Wielkim. Innym znamienitym gościem był generał Fryderyk Wilhelm von Seydlitz - inspektor kawalerii na Śląsku. Generał mieszkał tu rok, tutaj też zmarł. Na początku XIX w. Powiatowy Dom Stanowy przebudowano nadając mu - dominujący wówczas w architekturze - styl klasycystyczny. Gościli tutaj cesarze niemieccy Wilhelm I i Wilhelm II oraz cały szereg dostojnych gości zatrzymujących się w Oławie w drodze na polowania w nadodrzańskich lasach.
Z lewej strony fotografii - w dużym skrócie perspektywicznym - widać budynek "Hotelu pod Lwem". Właściwie bardziej domyślić się niż rozpoznać można na jego narożniku, na wysokości pierwszego piętra, znak firmowy, czyli uniesionego na dwóch łapach lwa. Na placu przed hotelem na gości czekają dorożki. Wydawcą pocztówki był Franz Leichter, wspomniany już w trzecim odcinku naszego cyklu. Był nie tylko właścicielem firmy wydawniczej i księgarni. Przez ponad 25 lat pełnił funkcje zastępcy burmistrza Oławy i członka zarządu miejskiego. W uznaniu zasług Franza Leichtera dla miasta pod koniec lat 20. XX w. nazwano jego imieniem jedną z ulic - Leichter-Strasse łączyła Grottkauer-Strasse (obecnie ul. 1 Maja) z Hahm-Strasse (ul. 3 Maja).
Firmę wydawniczą przejął Franz Leichter po poprzednim właścicielu w 1888 r. Do wydania pocztówki wykorzystał starą, archiwalną już wtedy fotografię. Na odwrocie zaznaczył wyraźnie miejsca na korespondencję i na adres. To było jak na owe czasy nowatorskie zagospodarowanie przestrzeni kartki. Wspominaliśmy już o tym, że pierwsze w historii karty pocztowe miały na korespondencję bardzo mało miejsca; właściwie lapidarny przekaz dla adresata wkomponowywało się w ilustrację - chromolitografię lub fotografię - a cała druga strona przeznaczona była dla poczty: na adres, znaczki i stemple. W tej sytuacji nie dziwią instrukcje: "przestrzeń na wiadomości" oraz "tylko na adres" zamieszczone przez Leichtera. Omawiana dzisiaj pocztówka pozostała - jak wszystkie wyjęte z ratuszowej kuli - niezapisana, nie spełniła więc swojej podstawowej funkcji nośnika korespondencji. Pełni za to o wiele bardziej ważką, wciąż aktualną funkcję przekazu ikonograficznego pochodzącego XIX-wiecznej Oławy. Marta Możejko Oławska Izba Muzealna
Napisz komentarz
Komentarze