W odróżnieniu od typowych bunkrów fortyfikacyjnych, te obiekty wyposażono w typowe otwory drzwiowe, duże okno z okiennicami, jedną izbę umożliwiająca pobyt kilku osób. Z założenia obserwację prowadzono tylko w jednym kierunku: południowo zachodnim, dlatego we wszystkich schronach umieszczono właśnie z tej strony wąską szczelinę obserwacyjną. Blenda ze stali występuje tylko w jednym obiekcie (nr 2), a w pozostałych nie zastosowano takiej osłony. Od strony ostrzału wszędzie jest gruba żelbetowa ściana ze skosami, umożliwiającymi odbicie pocisku. Różnice konstrukcji poszczególnych bunkrów występują właśnie w formie i konstrukcji ściany osłonowej. Trudno wyjaśnić różnice na wcięciu ściany osłonowej w obiektach nr 3, 4, 5 i budowie dachu schronu ze skosami do środka. Tylko jeden schron (nr 1) ma pełną ścianę osłonową, a woda z wanny na dachu jest odprowadzana przez otwory (ceramiczne rury drenażowe). Tu również są różne hipotezy, można mieć wątpliwości, ponieważ taki dach "do wewnątrz" w przypadku trafienia, pogarszał odporność schronu. Być może chodziło o obserwacje na dachu, poza schronem, ale wtedy taka "wanna" nie zapewniałaby należytej osłony.
Wszystkie schrony wybudowano w prawym górnym narożniku pola ostrzału. Bunkry były w równej odległości, obserwatorów umieszczano w poszczególnych bunkrach, np. w przypadku strzelania na odległość 7 kilometrów obserwator podawał kwadrat (dane miejsca upadku pocisku) i odległość kolejnych trafień, co umożliwiało szybkie sprawdzenie skupienia (celności). Kwadraty poszczególnych pól ostrzału były oznaczone wysokimi słupami, obserwator z lornetą nożycową podawał informację wg tych oznaczeń oraz nanosił dane na plan z numerem pola i wynikami strzelanie - składając meldunek przez telefon. Strzelania kontrolne przeprowadzano na różne odległości. Kilkunastokilometrową linię bunkrów warto zwiedzić, ale dotarcie do wszystkich obiektów może być trudne. Najłatwiejszy dostęp jest do obiektu nr 2, przy drodze do Wójcic. Pozostałe obiekty, na terenie powiatu brzeskiego, są w gęstwinie i można ich nie zauważyć, mijając nawet z bliskiej odległości. Przed wycieczką konieczne jest zapoznanie się z numeracją obrębów leśnych, co ułatwi odszukanie obiektów. Obręby i lokalizacje można znaleźć w większości przewodników powiatu oławskiego i brzeskiego oraz na stronach internetowych.
(cdn.)
Przemysław Pawłowicz [email protected]
Napisz komentarz
Komentarze