Lesław Mazur

Zdjęcie nr 1 zrobiłem w 1972 roku na ulicy 1 Maja 22 - wtedy powstał tam nowy budynek na "deptaku", sklepy były tam najnowocześniejsze w Oławie, zresztą pisałem na ten temat nie raz. Duże witryny sklepowe, pięknie oświetlone, do tego neony, które są rzadkością w Oławie. Z tego, co pamiętam, miasto nie zajmowało się dekoracjami świątecznymi. Na zdjęciu widzimy choinkę z rurek i ręcznie malowanych kolorowych żarówek, które zrobili pracownicy Społem WSS o/Oława. Wtedy gotowych dekoracji ani kolorowych żarówek nie było.

Zdjęcie nr 1 pochodzi z Albumu Andrzeja Dobrudzkiego, a zrobione zostało około 1967 roku w oławskim parku. Fotograf stał tyłem do drogi biegnącej od ulicy Spacerowej pod wiaduktem kolejowym do Jaczkowic. Po prawej widzimy duży staw z wyspą, który powstał w 1939 roku - na wcześniejszych mapach przedwojennych nie ma zaznaczonego stawu. Park miasto zaczęło zakładać na początku XX wieku, więc możemy założyć, że na zdjęciu drzewa mają ponad pięćdziesiąt lat. Po wojnie przez lata o park miejski nikt nie dbał, nie było alejek, tereny parkowe były zarośnięte krzakami, a gdy pojawiły ławki, to zaraz chuligani je niszczyli. W latach 60. spuszczono wodę i wyczyszczono duży staw. Praktycznie park zaczęto dopiero porządkować po melioracji rzeki Oława w latach 70. ubiegłego wieku.

Zdjęcie nr 1 pochodzi z albumu Renaty Luch - widzimy na nim rodziców pani Renaty - Marię Ryczkowską (z domu Herba) i Jan Ryczkowskiego. Zdjęcie zrobione było około 1952 roku nad rzeką Oława - w głębi widać kładkę łączącą plac Zamkowy i ulicę Strzelną. Z opisów wiem, że była to pierwsza kładka po wojnie i była obniżona w stosunku do nawierzchni ulicy Strzelnej i pl. Zamkowego o ponad metr. Ta sytuacja spowodowała, że gdy woda w rzece się podniosła, to kładka został zniszczona. Następną kładkę wybudowano już wyżej, czyli równo z wysokością sąsiednich ulic.

Zdjęcie nr 1 pochodzi z albumu Elwiry Dromont, zrobione zostało około 1959 roku na przejeździe kolejowym w oławskim parku. Na zdjęciu widzimy rodzeństwo Elwirę, Teresę i Andrzeja Dromontów - oprócz dzieci widać parowóz ciągnący wagony towarowe. Podjazd do przejazdu był wyłożony kostką brukową, a nad parowozem widać już rozciągniętą trakcję elektryczną. Do początku lat sześćdziesiątych, kiedy trasę Opole-Wrocław zelektryfikowano, pociągi ciągnęły tylko parowozy. Dziś po tym przejeździe nie ma śladu, na zdjęciach współczesnych spróbuję pokazać, gdzie on był.

Zdjęcie nr 1 pochodzi z albumu Andrzeja Maneckiego, a zrobione zostało na tarasie kawiarni "Urocza" w czasie pochodu pierwszomajowego w 1974 roku (uczestnicy pochodu są niewidoczni, maszerują na ulicy przed Kawiarnią). Andrzej nie wszystkich rozpoznał, więc puściłem zdjęcie na FB, licząc że internauci pomogą rozpoznać brakujące osoby i... tak się stało. Było dużo komentarzy, ale tylko Marian i Krzysiek Słupscy dopisali część brakujących nazwisk. Jednak parę nazwisk i imion wciąż brakuje, ale nie dziwię się, bo minęło pół wieku od czasu zrobienia tego zdjęcia. Poniżej przedstawiam osoby widoczne na zdjęciu: Andrzej Barylak, Zygmunt Zyber, /-/ Flis, Janusz Kowalski, Andrzej Manecki, Marek Kretowicz, Dzidek Szpik, Rysiek Sadlej, Tadeusz Ceglarek, Marek Kołodziej, Robert Budnicki, Anna Szpik, Stanisław Osika, Czesław Stanasiuk, Hanka Chlebińska, /-/ Heba, /-/ Luborak, Henryk Waliczek, Adam Kiwacz, Andrzej Sadlej, Wiktor Mondzelewski. Jeżeli są błędy w nazwisku, to z góry przepraszam. Pozwolę sobie zacytować komentarz Krzysztofa, który oddaje atmosferę tamtych lat: - Najfajniejsze jest to, że nie widać śladów tatuaży, kolczyków w uszach, nosie itp. A większość facetów jest pod krawatem i w odświętnych koszulach. Do tego marynara lub prochowiec, ewentualnie sweter. To był ówczesny styl i młodzieżowa elegancja.

Zdjęcie nr 1 z albumu Krystyny Cecko jest troszeczkę nieostre, ale na tyle cenne, że postanowiłem go zaprezentować. Zdjęcie zrobiono w latach pięćdziesiątych na placu Starozamkowym 2. Widzimy kamienicę, której już nie ma, i dzieci z placu. W sklepie na zdjęciu przez lata był szewc, piekarnia i mięsny z panem Andrzejem.

Zdjęcie nr 1 pochodzi z albumu Oli Ulatowskiej, a zrobione było w 1952 na dzisiejszym placu Józefa Piłsudskiego. Na zdjęciu widzimy fontannę, które dziś nie istnieje, od prawej stoją Maria Polerowicz z córką Olą, dalej rodzina Lamczaków - tato Stanisław, mama Bronisława i dzieci Marianna, Józefa i Marian, a także wujek Jan Lampczak. W tyle za fontanną jest budynek, w którym obecnie mieści się Urząd Gminny, po prawej gruzy po przedwojennym Hotelu Zum Preussische Hofe z dużą salą teatralną. W czasie wojny w tym hotelu był obóz pracy dla kobiet, które wykonywały żaróweczki do urządzeń wojskowych. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych na placu po uprzątnięciu gruzu działał Targ Miejski.

Zdjęcie nr 1 z pochodzi z albumu Jana Łączyńskiego, a zrobione było z okna domu, w którym mieszkał w 1968 przy ulicy Rola Żymierskiego 2 - dziś to ulica Władysława Andersa. Na zdjęciu widzimy wieżę starego zamku, którego początki sięgały XIII wieku. Niestety, w 1968 roku ówczesne władze wojewódzkie podjęły decyzję o wyburzeniu murów zamku "ze względów estetycznych". Pozostała tylko wieża, która zawaliła się w 1975 r.

Zdjęcie nr 1 pochodzi z albumu Teresy Dromont - widzimy na nim Teresę i Elwirę Dromont, Halinkę Rozmetańską i panią Grysiewicz. Zrobione było w 1952 roku - wtedy na boisku, a dziś to parking koło Szkoły Podstawowej nr 1 przy ulicy 11 Listopada. W głębi widzimy budynek, w którym przez lata był młyn wodny, a potem elektryczny. Budynek po młynie został adaptowany po remoncie na budynek mieszkalny. Dziś z tego miejsca nie zrobimy podobnego zdjęcia, ponieważ budynek zasłaniają drzewa.

Tak niedawno mieliśmy zagrożenie powodziowe ze strony rzeki Odry i Oławy. W latach siedemdziesiątych czytałem opracowanie, w którym była informacja, że miasto Oława nigdy w historii pisanej nie była zalana przez rzekę Odrę, za to rzeka Oława zalewała wielokrotnie miasto, czasami nawet dwa razy w roku.

LISTY DO REDAKCJI - Chcę odnieść się do opisu zdjęcia nr 1 zamieszczonego w Gazecie Powiatowej z dnia 26.09.24. z cyklu "Twórzmy wspólnie fotograficzną historię Oławy" - napisał do nas Eugeniusz Chorostecki

Zdjęcie nr 1 jest z albumu Anny Dziurki, zrobione na ulicy 3 Maja w 1965 roku koło budynku, gdzie wówczas mieszkały rodziny oficerów Armii Radzieckiej stacjonujących w koszarach na 3 Maja. Budynek ten został wybudowany po wojnie w miejscu dużego budynku, który stał w tym miejscu przed wojną (widać go na przedwojennej widokówce nr 4). Od wielu lat mieści się tu gabinet weterynaryjny. Za dziewczynką widzimy słupy od ogrodzenia, to są te same słupy widoczne na zdjęciu 4.